جوش شیرین (بی‌کربنات سدیم) نوعی نمک بدون مزه و بو است که یک پودر همه کاره در زمینه درمانی، بهداشتی، خوراکی و زیبایی محسوب می‌شود؛ این ماده طبیعی همان عامل جوشان و تولیدکننده گاز در برخی از نوشیدنی‌ها است که با داشتن خواص شیرین‌کننده، جایگزینی مناسب برای قند مصرفی در مواد خوراکی به حساب می‌آید.
این ترکیب جالب، فاقد مواد شیمیایی مضر و کالری است و به این دلیل در برنامه غذایی افرادی که پرهیز غذایی دارند، جهت کاهش وزن و کنترل سطح قند خون استفاده می‌شود؛ علاوه بر این وجود استویوزیدها در جوش شیرین به تنظیم و کنترل فشار خون کمک کرده و از بروز عارضه‌های قلبی نیز پیشگیری می‌کند.
جوش شیرین دارای خواص ضد باکتریایی و ضد قارچ است و به عنوان یک داروی طبیعی، رشد برخی از باکتری‌ها و قارچ‌ها را مهار می‌کند؛ لذا این محصول در پیشگیری و درمان برخی عفونت‌ها و بیماری‌های میکروبی نیز موثر است.
خواص جوش شیرین برای پوست صورت
اغلب ما جوش شیرین را با مصارف پخت و پز یا خاصیت بوگیر این محصول می‌شناسیم و برای ایجاد شیرینی، بافت پفکی مواد خوراکی یا از بین بردن بوهای نامطبوع مورد استفاده قرار می‌دهیم؛ اما جالب است بدانید که این پودر طبیعی برای درمان مشکلات پوستی، حفظ سلامت و افزایش زیبایی پوست نیز تاثیر به خصوصی دارد.
- حمام با ترکیب آب ولرم و نصف فنجان جوش شیرین سبب کاهش التهاب پوست و درمان آفتاب سوختگی می‌شود؛ البته دمای آب و میزان مناسب جوش شیرین را فراموش نکنید.
- اسکراب کردن پوست صورت یا بدن با جوش شیرین یکی از راهکارهای طبیعی برای پاکسازی و حذف لایه‌های خشک و مرده سطح پوست است.
- رفع خشکی و سوزش پوست نیز از دیگر فواید این محصول برای پوست است و از ایجاد ترک، اگزما، حساسیت و کم آبی پوست جلوگیری می‌کند.
- خاصیت سفید کننده جوش شیرین مستقیم نیست؛ اما وجود گرانول‌ها در این ماده سبب لایه برداری، رفع لک و از بین بردن جوش‌های سرسیاه شده و به روشن شدن و شادابی پوست کمک می‌کند.
فواید جوش شیرین برای مو و دندان‌ها
قطعا شما هم گاهی با حالت کدر، به هم چسبیده و پژمرده موهای خود مواجه شده‌اید؛ در اینجا نیز جوش شیرین جایگزین ارگانیک و مناسبی برای محصولات شیمیایی است و نتیجه‌ای عالی بر احیا و تقویت بافت موها دارد؛ لذا مقدار کمی جوش شیرین به شامپوی خود اضافه کرده و موها را شستشو دهید.
پس از آبکشی و خشک شدن موها متوجه شادابی، بافت درخشان و عدم وجود چربی اضافی روی آن‌ها می‌شوید؛ زیرا این پودر ضمن پاکسازی پوست کف سر، چربی‌های انباشته را نیز از بین می‌برد؛ علاوه بر این می‌توانید با جوش شیرین برس یا شانه خود را از چربی و آلودگی‌های تجمع یافته نیز ضدعفونی کنید.
جهت استفاده این محصول برای دندان‌ها نیز اگرچه مصرف مستقیم و مکرر جوش شیرین توصیه نمی‌شود و به مینای دندان‌ها آسیب می‌رساند؛ اما هفته‌ای یک مرتبه و در ترکیب با خمیر دندان می‌توانید از خاصیت سفید کننده و آنتی‌باکتریال این پودر بهره‌مند شوید و دندان‌ها و لثه را ضدعفونی کنید.
مصارف درمانی جوش شیرین
از آنجایی که جوش شیرین ترکیبی طبیعی و مفید است؛ مصارف غذایی و خواص درمانی بسیاری دارد که هر یک به نحوی برای حفظ سلامت و تقویت بدن مفید بوده و برخی دیگر از فواید این محصول به شرح زیر هستند.
- مبارزه با باکتری‌ها و از بین بردن عوامل عفونی، به همین سبب می‌توان جوش شیرین را برای درمان عفونت‌های خامه‌ای (برفک) دهان نوزاد و عفونت مجاری ادراری نیز استفاده کرد.
- ایجاد خاصیت قلیایی در بدن و مقابله با عوامل اسیدی، لذا در درمان بیماری‌های میکروبی، سرطان، ترش کردن معده و گازهای سیستم گوارش موثر است.
- از بین برنده و کنترل کننده اسید اوریک بدن و عوارض ناشی از آن، مانند بیماری نقرس از دیگر فواید جوش شیرین است.
- خاصیت ضدالتهابی و آنتی باکتریال این محصول برای درمان گلودرد، عفونت و تورم گلو مفید است و به تسکین درد و کاهش التهاب آن کمک می‌کند.
- رفع تعرق، بوی نامطبوع و لایه‌برداری پاها با جوش شیرین ممکن است و از این محصول در تهیه محصولات مراقبتی و بهداشتی نیز استفاده می‌شود.
با جوش شیرین چه خوراکی‌هایی درست کنم؟
خاصیت مخمری و پف دهنده جوش شیرین اولین کاربرد خوراکی است که به ذهن اغلب مصرف‌کنندگان می‌رسد؛ لذا این محصول را عامل تخمیر و ایجاد بافت اسفنجی در محصولات تهیه شده از خمیر می‌شناسند.
اصلی‌ترین نقش خوراکی جوش شیرین خاصیت برآورنده انواع خمیر‌ها است و برای عمل آمدن یا همان حباب زدن خمیر استفاده می‌شود؛ به این ترتیب برای ایجاد پف در نان، کیک، پیراشکی و دیگر شیرینی‌جات کاربرد دارد.
- خاصیت گاز آوری و جوشان این پودر سبب شده تا در تهیه انواع نوشیدنی‌های گازدار نیز مصرف شود.
- این پودر نوعی شیرین کننده و مانعی برای ایجاد بوهای نامطبوع، مانند بوی تخم مرغ در کیک و شیرینی‌جات است.
- جوش شیرین امکان ترکیب با پودر سوخاری و مواد دیگر، جهت ایجاد بافت ترد و پفکی غذا را دارد.
- از این محصول برای حفظ بافت پفکی و خاصیت چسبندگی بسیاری از خوراکی‌ها مانند مارش‌مالو، راحت‌الحلقوم، کارامل و بسیاری دیگر از محصولات و تنقلات استفاده می‌شود.
تفاوت جوش شیرین و بیکینگ پودر در کاربرد
اغلب افراد تفاوتی برای این دو محصول قائل نشده و صرفا خاصیت پف دهندگی و ایجاد تخمیر را ملاک مصرف هر یک قرار می‌دهند؛ اما بهتر است بدانید که جوش شیرین ترکیب خالص از بی‌کربنات سدیم بوده و بیکینگ پودر در هر ۱۰۰ گرم حاوی ۳۰ درصد جوش شیرین است.
علاوه بر این جوش شیرین سرعت و میزان ایجاد گاز و تخمیر بالایی دارد؛ در حالی که آشپزی با بیکینگ پودر به صرف زمان بیشتری نیاز داشته و میزان کمتری پف و گاز ایجاد می‌کند.
بیکینگ پودر بویی مطبوع دارد و عطر خاصی به شیرینی‌جات و مواد غذایی می‌بخشد؛ اما جوش شیرین فاقد بو است و تنها از ایجاد رایحه نامطبوع در مواد خوراکی جلوگیری می‌کند.
به طور کلی مصرف هر یک از این دو محصول برحسب رسپی و نوع خوراکی مدنظر انتخاب می‌شود؛ به طور معمول جوش شیرین در تهیه انواع نان کاربرد داشته و بیکینگ پودر در کیک و شیرینی‌‌پزی مصرف بیشتری دارد.
با این وجود دقت نمایید که این پودر در دو نوع خوراکی و غیرخوراکی تهیه و عرضه می‌شود که هریک ترکیبات و کاربرد خاص خود را دارند؛ لذا مهم است که برای مصرف خوراکی یا بهداشتی نمونه مناسب را استفاده کنید.
توصیه می‌شود
از آنجایی که جوش شیرین یک ماده طبیعی است، عوارض جانبی آن نیز کمتر از قند و شیرین کننده‌های صنعتی است؛ با این حال، برخی افراد به استویوزیدها حساسیت داشته و با مصرف بیش از حد جوش شیرین، دچار سردرد و مشکلات گوارشی می‌شوند؛ بنابراین، همانند هر ماده غذایی دیگر، مصرف معقول و متعادل جوش شیرین نیز توصیه می‌شود.
اگرچه این ترکیب شگفت‌انگیز مصارف و فواید بیشماری دارد؛ اما در تهیه نمونه مرغوب و مصرف مناسب آن دقت نمایید؛ همچنین از زیاده روی در استفاده از جوش شیرین برای روتین پوست و مو جلوگیری نمایید تا از فواید آن به درستی بهره‌مند شوید.
